Ontmoet Liesbet, curator van PARCUM
"Religieus erfgoed is veel meer dan religie"
Deze week start een nieuwe expo in PARCUM, het dialoogmuseum dat tentoonstellingen brengt op het kruispunt van religie, kunst en cultuur. Curator Liesbet Kusters grijpt opnieuw de kans om hedendaagse thema’s te linken aan religieus erfgoed. “Met PARCUM willen we vooral verwonderen.”
Het zijn drukke tijden voor museumcurator Liesbet Kusters (38), want sinds donderdag 11 december loopt ‘De stille getuige’ in PARCUM. “Het is een kleine tentoonstelling, die in de diepte gaat”, duidt ze. “Ons vertrekpunt is een schilderij van Theodoor van Loon, dat na een restauratie en een lange afwezigheid terug is in de abdij. Aan de hand daarvan brengen we het kerstverhaal op een originele manier. We combineren het ook met hedendaags werk van Sven ’t Jolle, als aanzet naar onze volgende expo.”
PARCUM linkt religieus erfgoed steeds aan hedendaagse thema’s. “Eigenlijk willen we vooral verwonderen”, vervolgt Liesbet. “Het standpunt van PARCUM is dat religieus erfgoed veel meer is dan religie. Het overstijgt historische en culturele grenzen. Soms gaan bezoekers buiten met meer vragen dan toen ze binnenkwamen, maar dat is de bedoeling”, glimlacht Liesbet.
Thesis in Abdij van Park
De curator van PARCUM leerde de Abdij van Park kennen in 2002, als studente kunstwetenschappen. “Ik heb mijn thesis geschreven over een manuscript dat zich hier bevindt. Voordien was ik hier nog nooit geweest”, vertelt Liesbet.
Hoe ze haar eerste bezoek ervoer? “Het had enorm veel charme om deze abdij te bezoeken, ook al was ze toen in verval. In een van de salons heb ik dat manuscript vertaald, van het Middelnederlands naar het Nederlands. Die dagen herinner ik me als complete stilte. Het enige wat ik hoorde, was de gong die de paters aanzette tot bidden. Enorm indrukwekkend”, herinnert Liesbet zich.
Van inventarisator tot curator
Die week in de abdij smaakte naar meer. Liesbet werd eerst nog docent in Gent en doctoreerde zelfs. Maar in 2012 werd haar droom werkelijkheid: “Ik mocht beginnen bij het Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur (CRKC). Ik werkte eerst als inventarisator en solliciteerde nadien voor de functie van curator. Dat was een long shot, maar kijk, hier zit ik dan”, glimlacht Liesbet.
Wat een curator precies doet? “Een curator staat in voor de inhoud van het museum, bijvoorbeeld het uitbouwen van de tentoonstellingen. Als curator wil ik een verhaal vertellen, aan de hand van interessante objecten. Ik vertrek dus vanuit een bepaald idee, waarna een zoektocht naar kunstobjecten volgt. Die vind ik in onze eigen collectie, andere musea en kloosters of abdijen. Daarna volgt het uitdenken van een opstelling, de verdere uitwerking in verschillende teksten en uiteindelijk ook het opvolgen van het hele traject, van a tot z.”
“Fascinerend gebouw”
Het museum bevindt zich op de plek waar vroeger het abtskwartier was. “Het was een hele uitdaging om hier een tentoonstellingsruimte van te maken”, weet Liesbet. “Je mag bijvoorbeeld niets in de muren boren. Daarom bouwen we wanden om werken aan op te hangen. Daartegenover staat het feit dat dit gebouw zo enorm fascinerend is: er schuilt een verhaal achter elke hoek.”
Als curator denkt Liesbet ook mee na over de algemene missie van PARCUM. “Dat resulteert in het feit dat ik heel vaak in de abdijgebouwen ben. Pater Jef en ik lopen elkaar ook geregeld tegen het lijf - we hebben dan altijd heel interessante gesprekken over kunst. Ik zonder me alleen af om teksten te schrijven. Het is hier op dit moment namelijk niet zo stil als vroeger, maar na de restauratiewerkzaamheden zou dat opnieuw moeten beteren”, besluit Liesbet met een knipoog.